برای این که اطلاعات کامل تری در این مورد داشته باشید قصد داریم در این مطلب به بررسی مدت زمان تقریبی استفاده از دستگاه زردی، عوامل موثر در طول درمان و نکات مراقبتی مهم در این دوران بپردازیم.
چه عواملی مدت زمان درمان زردی نوزاد با دستگاه را تعیین می کنند؟
- میزان بیلی روبین خون نوزاد: هر چقدر سطح بیلی روبین بالاتر باشد، باعث می شود تا مدت زمان درمان بیشتر شود.
- سن نوزاد در زمان شروع فتوتراپی: نوزادان کوچک تر (مثلاً کمتر از ۳ روز) ممکن است زمان بیشتری برای کاهش زردی نیاز داشته باشند.
- وزن نوزاد: نوزادان با وزن کمتر (نوزادان نارس) به مدت زمان بیشتری برای درمان نیاز دارند.
- شدت زردی و تشخیص پزشک: نوع زردی (فیزیولوژیک یا پاتولوژیک) و میزان پیشرفت آن می تواند در تصمیم گیری پزشک تاثیرگذار است.
- پاسخ نوزاد به درمان: برخی از نوزادان خیلی سریع به نور درمانی پاسخ می دهند، در حالی که در برخی موارد روند کاهشی کندتر است.
- نوع دستگاه فتوتراپی مورد استفاده: دستگاه های خانگی یا بیمارستانی ممکن است قدرت تابش متفاوتی داشته باشند که این مورد می تواند بر زمان درمان تاثیر گذار باشد.
- مدت زمان قرار گرفتن مداوم نوزاد در دستگاه: هر چه استفاده از دستگاه به صورت پیوسته و منظم باشد، اثربخشی بیشتر و زمان درمان کوتاه تر خواهد بود.
- وضعیت تغذیه نوزاد (شیر مادر یا شیر خشک): تغذیه مناسب نوزاد به دفع سریع تر بیلی روبین از بدن کمک می کند و زمان درمان را کاهش می دهد.
نوزاد چند ساعت باید در دستگاه زردی بماند؟
مدت زمان در نظر گرفته شده برای ماندن نوزاد در دستگاه با توجه به سن تولد، سطح بیلی روبین، وزن نوزاد و علت زردی نوزاد تعیین می شود. در جدول زیر می توانید مدت زمانی که باید نوزاد در دستگاه بماند را مشاهده کنید.
| مدت زمان ماندن نوزاد در دستگاه خانگی درمان زردی | سطح بیلی روبین | سن تولد نوزاد |
|---|---|---|
| مدت زمان ماندن 24 تا 48 ساعت | سطح بیلی روبین 4 تا 7 میلی گرم | نوزاد 1 روزه |
| مدت زمان ماندن 48 تا 72 ساعت | سطح بیلی روبین 7 تا 9 میلی گرم | نوزاد 1 روزه |
| مدت زمان ماندن 72 تا 96 ساعت | سطح بیلی روبین 9 تا 12 میلی گرم | نوزاد 1 روزه |
| مدت زمان ماندن 48 تا 72 ساعت | سطح بیلی روبین 6 تا 9 میلی گرم | نوزاد 2 روزه |
| مدت زمان ماندن 48 تا 96 ساعت | سطح بیلی روبین 9 تا 12 میلی گرم | نوزاد 2 روزه |
| مدت زمان ماندن 24 تا 48 ساعت | سطح بیلی روبین 9 تا 12 میلی گرم | نوزاد 3 روزه |
| مدت زمان ماندن 48 تا 72 ساعت | سطح بیلی روبین 12 تا 15 میلی گرم | نوزاد 3 روزه |
| مدت زمان ماندن 72 تا 96 ساعت | سطح بیلی روبین 15 تا 18 میلی گرم | نوزاد 3 روزه |
| مدت زمان ماندن 24 تا 48 ساعت | سطح بیلی روبین 10 تا 12 میلی گرم | نوزاد 4 روزه |
| مدت زمان ماندن 24 تا 48 ساعت | سطح بیلی روبین 12 تا 15 میلی گرم | نوزاد 4 روزه |
| مدت زمان ماندن 48 تا 72 ساعت | سطح بیلی روبین 15 تا 18 میلی گرم | نوزاد 4 روز |
دمای مناسب بدن نوزاد هنگام استفاده از دستگاه زردی چقدر باید باشد؟
مسئله ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که دمای بدن نوزاد در زمان استفاده از دستگاه زردی (فتوتراپی) بسیار مهم است و باید به صورت منظم پایش شود تا از بروز هیپوترمی (افت دما) یا هیپرترمی (افزایش دما) جلوگیری شود. در ادامه می توانید دمای مناسب و نکات مربوط به آن را ببینید.
دمای مناسب بدن نوزاد در دستگاه زردی محدوده طبیعی بین ۳۶.۵ تا ۳۷.۵ درجه سانتی گراد (این بازه نشان دهنده دمای متعادل و ایمن بدن نوزاد است.)
یکی از سوالاتی که ممکن است برای افراد به وجود بیاید این است که چرا کنترل دما اهمیت دارد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که این موارد عبارتند از
- بدون لباس بودن نوزاد در زیر نور فتوتراپی کمک می کند تا حرارت بدن سریع تر کاهش پیدا کند.
- گرمای ناشی از لامپ های فتوتراپی ممکن است دمای بدن را بیش از حد بالا برود.
- هر دو حالت می توانند به مشکلات جدی مثل کم آبی، خواب آلودگی بیش از حد یا آسیب های عصبی منجر شوند.
چه نکاتی را حتماً باید در درمان زردی نوزاد رعایت کنیم؟
- بررسی منظم دمای بدن نوزاد: دمای بدن نوزاد باید بین ۳۶.۵ تا ۳۷.۵ درجه سانتی گراد باشد.
- تغذیه منظم و کافی با شیر مادر یا شیر خشک: تغذیه مناسب به دفع سریع تر بیلی روبین از بدن کمک می کند.
- مشاوره و تایید پزشک قبل از شروع درمان خانگی: به هیچ عنوان اقدام به درمان خودسرانه بدون تشخیص و نظارت پزشک را نباید انجام دهید.
- استفاده از دستگاه فتوتراپی استاندارد و استریل: اطمینان از ایمن بودن دستگاه زردی و کالیبره بودن آن ضروری است. زمانی که قرار است نسبت به اجاره دستگاه زردی نوزاد اقدام کنید به این مورد توجه داشته باشید.
- برهنه بودن نوزاد هنگام قرار گرفتن زیر نور فتوتراپی: نوزاد باید با پوشک و محافظ چشم در دستگاه قرار بگیرد.
- بررسی روزانه رنگ پوست و سفیدی چشم نوزاد: برای ارزیابی میزان بهبودی یا وخامت زردی نیاز است بررسی شود.
- بررسی دفع ادرار و مدفوع نوزاد: افزایش دفع نشانه خوب بودن روند درمان است.
- محافظت از چشم نوزاد با چشم بند مخصوص: برای جلوگیری از آسیب نوری به شبکیه چشم نیاز است از چشم بند استفاده کنید.
- رعایت مدت زمان استاندارد استفاده از دستگاه: با توجه به دستور پزشک، معمولاً بین ۱۶ تا ۲۴ ساعت در روز با استراحت های کوتاه باید از دستگاه استفاده کنید.
نکات ضروری بعد از استفاده از دستگاه درمان زردی نوزاد
- پیگیری آزمایش بیلی روبین پس از درمان: جهت اطمینان از کاهش سطح زردی به محدوده طبیعی
- بررسی علائم بازگشت زردی: زرد شدن دوباره پوست یا سفیدی چشم ها
- تداوم تغذیه منظم نوزاد با شیر مادر یا شیر خشک: جهت دفع بهتر بیلی روبین باقی مانده کمک کننده می باشد.
- چک کردن الگوی خواب و سطح هوشیاری نوزاد: خواب آلودگی شدید، بی حالی یا بی قراری می تواند نگران کننده باشد.
- دوری نوزاد از نور شدید یا حرارت بالا: جهت محافظت از پوست و تنظیم بهتر دمای بدن نیاز است.
- بررسی ادرار و مدفوع از نظر رنگ و دفعات دفع: دفع منظم و به رنگ زرد یا خردلی نشانه بهبودی است.
- مشورت با پزشک برای توقف یا ادامه درمان در صورت نیاز: در برخی از موارد ممکن است نیاز به تمدید درمان یا معاینه تکمیلی داشته باشد.
- عدم استفاده مجدد از دستگاه بدون نظر پزشک: درمان خودسرانه می تواند برای نوزاد خطرناک باشد.
چگونه از نوزادی که زیر نور دستگاه زردی است مراقبت کنیم؟
- پیش از شروع فتوتراپی نیاز است تا شیردهی به صورت کامل انجام شود و در صورت نیاز پوشک نوزاد تعویض شود.
- نیاز است تا نوزاد را لخت کرده و چشم ها را با چشمبند مخصوص و ناحیه تناسلی را با پوشک و شورت زردی (مخصوص نوزادان پسر) بپوشانید.
- دمای مناسب داخل دستگاه برای نوزاد لخت باید 28 تا 32 درجه سانتی گراد باشد.
- در مواردی که دمای داخل دستگاه کمتر از 28 درجه سانتی گراد باشد اطراف دستگاه را بپوشانید و دمای اتاق را افزایش دهید.
- در مواردی که دمای داخل دستگاه بیشتر از 32 درجه سانتی گراد است دور دستگاه را باز کنید و دمای اتاق را کاهش دهید.
- پس از هر 2 ساعت نوردرمانی نیاز است تا 30 دقیقه نوزاد را از زیر نور بیرون آورده و شیردهی کامل انجام داده و مرتبا این چرخه تکرار شود.
- بخش هایی از بدن نوزاد که در معرض نور دستگاه است را به هیچ عنوان چرب نکنید.
- با توجه به این که احتمال آسیب به چشم وجود دارد توصیه می شود حین نوردرمانی یک نفر نوزاد را تحت نظر قرار داده و مواظب جابجایی چشمبند باشد.
سوالات متداول
نوزاد چند ساعت باید در دستگاه زردی بماند؟
برای زردی نوزاد نیاز است تا نوزاد برای درمان بین 10 تا 12 ساعت در روز زیر دستگاه قرار بگیرد. برنامه درمانی در نظر گرفته شده به صورت یک ساعت استفاده و ۳۰ دقیقه تا یک ساعت استراحت ادامه پیدا می کند. به طور کلی می توان گفت که در طول ۲۴ ساعت، می توانید ۱۲ ساعت نوزاد را درون دستگاه قرار دهید.
آیا زیاد ماندن نوزاد در دستگاه زردی ضرر دارد؟
از عوارض طبیعی فتوتراپی که در برخی از نوزادان مشاهده می شود می توان به اسهال، مدفوع سبز یا تیره، خشکی پوست، قرمزی پوست، دانه های قرمز پوستی اشاره کرد.
چگونه نوزاد را در دستگاه زردی بگذاریم؟
برای انجام این کار نیاز است تا نوزاد را به پشت روی تشک دستگاه فتوتراپی قرار دهید. باید بدن نوزاد به طور کامل در معرض نور باشد. نیاز است تا از چشم بند مخصوص برای محافظت از چشم های نوزاد در برابر نور دستگاه فتوتراپی استفاده کنید. در زمان بندی های مشخص پوشک نوزاد را به طور مرتب تعویض کنید تا از خیس شدن و تحریک پوست او جلوگیری شود.
آیا نوزاد باید به صورت پیوسته زیر نور دستگاه بماند؟
در بیشتر موارد بله، برای این که اثربخشی بهتر باشد نیاز است تا نوزاد تا حد امکان زیر نور دستگاه باشد و تنها برای تغذیه و تعویض پوشک از دستگاه خارج شود.
آیا می توان درمان زردی را در منزل انجام داد؟
بله، از طریق اجاره دستگاه فیزیوتراپی خانگی و تحت نظر پزشک می توانید درمان زردی در منزل را انجام دهید.
چه زمانی باید درمان با دستگاه فتوتراپی را متوقف کرد؟
زمانی که سطح بیلی روبین به حد قابل قبول برسد و پزشک تایید کند دیگر نیازی به ادامه درمان نخواهد بود.
آیا طولانی ماندن نوزاد در دستگاه زردی خطرناک است؟
استفاده طولانی و تحت نظر پزشک در بیشتر موارد بی خطر است، ولی باید دمای بدن و وضعیت نوزاد مرتب کنترل شود.